Cyklameny to bulwiaste byliny z rodziny Primulaceaeej.
Rodzaj obejmuje obecnie 24 gatunki, które kwitną od sierpnia do początku maja. Latem bulwy cyklamenów są uśpione(wyjątek stanowią dwa gatunki).
Kształty kwiatów różnią się w zależności od gatunku i mają kolor od czystej bieli poprzez liczne odcienie różu do czerwieni, głębokiego fioletu lub głębokiej magenty. Dla wielu entuzjastów liście są również pożądane jak kwiaty.
W uprawie cyklamen może kwitnąć w ogrodzie lub szklarni o każdej porze roku, a silnie pachnące Cyclamen purpurascens i C. colchicum kwitnące w miesiącach letnich. Tylko te dwa gatunki kwitną latem.
Istnieją drobne gatunki, które nadają się do alpejskiego ogrodu. A także wytrzymałe cyklameny kwitnące od jesieni do wiosny, odpowiednie do przydomowych ogródków lub do naturalizacji w lasach lub wokół krzewów.
Odmiany cyklamenów dostępne w centrach ogrodniczych, kwiaciarniach i sklepach z materiałami budowlanymi w szerokiej gamie kolorów i form kwiatowych, szczególnie w miesiącach zimowych, zapewniają ucztę dla wzroku w domu lub oranżerii. Te cyklameny nie można sadzić w ogrodzie, na pewno zmarzną.
Gatunki cyklamenów
Obecnie istnieją 24 gatunki cyklamenów
C. africanum
C. alpinum
C. balearicum
C. cilicium
C. colchicum
C. confusum
C. coum
C. creticum
C. cyprium
C. elegans
C. graecum
C. hederifolium
C. intaminatum
C. libanoticum
C. maritimum
C. mirabile
C. parviflorum
C. persicum
C. pseudibericum
C. purpurascens
C. repandum
C. rhodium
C. rohlfsianum
C. somalense
Na filmie cyklamen dyskowy, kwitnie od stycznia do kwietnia.
Cyklameny ogrodowe
Najbardziej odporne gatunki cyklamenów do ogrodu;
Cyclamen hederifolium
Cyclamen coum
Cyclamen cilicium
Cyclamen purpurascens
Cyclamen confusum
Cyclamen colchicum
Cyclamen mirabile
Cyclamen intaminatum
Cyclamen alpinum
Cyclamen elegans
Cyclamen graecum candicum
Cyclamen libanoticum
Cyclamen maritimum
Cyclamen pseudibericum
Cyclamen parviflorum
Cyclamen repandum
Cyclamen rhodium
Wszystkie te gatunki zimują u mnie w ogrodzie. Po odpowiedniej pielęgnacji i dopasowanie warunków można się cieszyć kwiatami przez cały rok. Cyklamen dyskowy Cyclamen coum nawet kwitnie od grudnia do kwietnia. Drobne kwiatki potrafią wystawać ponad śnieg.
Cyklamen bluszczolistny Cyklamowe hederifolium. Jest szeroko rozpowszechniony poprzez Szwajcaria, Włochy, Bałkany i Grecja do zachodniej Turcji i pokazuje niesamowitą gamę zmienności kształtu i wzorów liści. Jest bardzo tolerancyjny na biedne, suche gleby i będzie rozkwitać w pełnym słońcu lub głębokim cieniu. Cyklamen może osiągnąć wiek sto lat i przekraczając 30cm średnicy. Kwitnie od lipca do listopada. Kwiaty w kolorach od białego po bardzo ciemny róż, fiolet.
Cyklamen dyskowy Cyclamen coum. Bardzo duży areał występowania. W Rumunii, Bułgarii, Turcji, Gruzji i Rosji. Jest to zimowy klejnot, kwitnący od końca grudnia do końca marca. Liście w kształcie nerki lub serca. Kwiaty wahają się od magenty przejściowo przez różowy do białego. Kwiaty są odporne na mróz i śnieg. Jest to jedyna bylina co kwitnie przez całą zimę.
Cyklamen purpurowy Cyclamen purpurascens. To jeden z dwóch gatunków o zielonych liściach przez cały rok. Rośnie głównie w lasach liściastych od wschodniej Francji do Słowacji. W Polsce występuje dziko w Sudetach. W ogrodzie sadzimy w dobrej, bogatej w próchnicę glebie. Która nie wysycha całkowicie w lecie. Potrzebuje cienia podczas najgorętszych dni, to przepis na sukces. Dobrze rośnie wśród rododendronów lub innych małych krzewów. Kwiaty mają wspaniały mocy i słodki zapach. Kwitnie od czerwca do września a czasami dużo później.
Cyklamen cylicyjski Cyklamen cilicium. W Górach Taurus w południowej Turcji. Kwitnie w pełnym słońcu. Najlepiej sadzić od wschodniej lub północno-wschodniej strony. Różowe i białe kwiaty, od września do listopada lekki zapach miodu.
Cyklamowi confusum Z wyglądu podobny do C. hederifolium z grubszymi, błyszczącymi, skórzastymi liśćmi. Pochodzi z północnej Krety, rośnie w lasach sosnowych lub w wąwozach. Kwiaty pojawiają się od sierpnia do listopada i dość duże o słodkim zapachu. Jest również bardzo tolerancyjny na susze. Opisywany jako odrębny gatunek od 2009 roku, informacje dość sprzeczne.
Cyklamen nibyhiszpański Cyclamen pseudibericum. Pochodzi z gór Amanus lub Nur i Anti-Taurus w południowej Turcji. Gatunek trudno dostępny. Kwiaty pojawiają się wiosną, od marca do maja, znane są formy od różowawo-fioletowej do ciemniejszej magenty. Charakterystyczny pikantny, pieprzowy zapach kwiatów. Warunki podobne do cyklamena purpurowego.
Cyclamen intaminatum. Jeśli lubisz miniaturowe rośliny, to jest ta dla ciebie. Pochodzi z niewielkiego obszaru północno-zachodniej Turcji i kwiaty we wrześniu i październiku. Kwiaty pojawiają się jesienią, na wolności od września do listopada, białe z szarymi żyłkami, ale zdarzają się też formy bladoróżowe z ciemniejszymi różowymi żyłkami, bezzapachowe. Rośnie dobrze w słońcu lub półcieniu i jest atrakcyjną rośliną do doniczki w zimnej szklarni
Cyklamen przedziwny Cyklamowi mirabile. Cyklamen rośnie w południowo-zachodniej Turcji, w prowincjach Aydin, Denizli, Isparta, Izmir, Manisa i Mugla. Kwitnie od września do listopada. Kwiaty od białego, po ciemny róż. Bardzo odporny, tylko musi mieć suche stanowisko. Liście u niektórych odmian w początkowej fazie wzrostu są w kolorze różowo - buraczkowym.
Cyclamen alpinum Rośnie w południowo-zachodniej Turcji. Kwiaty pojawiają się wczesną wiosną, gdy topnieje śnieg, luty-kwiecień. Kwiaty od białych po przez odcienie różu po głęboki karminowy fiolet i mają słodki zapach pierwiosnka
Cyklamen położony Cyclamen repandum. Cyklamen repandum var repandum rośnie we Włoszech, w przybrzeżnych regionach Chorwacji i Bośni i Hercegowiny na Bałkanach, w masywie Maures w południowej Francji oraz na wyspach Korsyki, Sardynii i Sycylii. C. repandum var baborense rośnie w górach Petite Kabylie w północno-wschodniej Algierii. Kwiaty pojawiają się wiosną, na wolności od marca do maja, czerwono różowe z ciemniejszym czerwonawo-fioletowym noskiem, pachnące słodkawą wonią.
Cyclamen elegans Rośnie wzdłuż obszaru przybrzeżnego oraz w górach Talysh i Elburz na południe od Morza Kaspijskiego, od Azerbejdżanu po Iran. Blisko spokrewniony z Cyklamenem dyskowym. Kwiaty pojawiają się zimą i wczesną wiosną, na wolności od grudnia do marca, gdy śnieg topnieje, w zależności od wysokości.
Cyclamen colchicum. Rarytas wśród cyklamenów. Bardzo rzadko spotykany. Występuje w jednym miejscu w Gruzji W górach Kaukaz. Kwitnie różowe od lipca do listopada, bardzo pachnące o słodkim zapachu. Bardzo blisko spokrewniony z Cyklamenem purpurowym.
Cyclamen libanoticum. Cyclamen libanoticum rośnie wyłącznie na wapiennej górze Jabal Moussa i wokół niej w dolinie rzeki Ibrahim w Libanie. Kwiaty pojawiają się wiosną, na wolności od końca lutego do początków kwietnia, są jasno różowe, o korzennym, pieprznym zapachu.
Cyclamen parviflorum. Rośnie w górach Pontu, graniczących z Morzem Czarnym, w północno-wschodniej Turcji. Kwiaty pojawiają się wiosną, na wolności od kwietnia do czerwca, gdy topnieje śnieg, w zależności od wysokości, w odcieniach różu, ale z wyraźnym niebieskim odcieniem, często (słabo) pachnące
Bulwy cyklamenów sadzimy na głębokość 3-5 cm. Wyjątek Cyclamen repandum i Cyclamen rhodium te gatunki sadzimy na głębokość 10-15 cm. Cyclamen graecum sadzimy na głębokość około 10 cm.
Cyclamen libanoticum, Cyclamen alpinum, Cyclamen cilicium i Cyclamen mirabile te gatunki muszą mieć sucho latem. Najlepiej sadzić pod zadaszeniem, lub z dobrym drenażem.
Cyclamen colchicum, Cyclamen purpurascens, Cyclamen elegans ,Cyclamen intaminatum, Cyclamen libanoticum, Cyclamen parviflorum, Cyclamen pseudibericum, Cyclamen repandum, Cyclamen rhodium ssp rhodium te gatunki znoszą mokre lata. Ziemia próchnicza i nie wysychająca
Sadzonki cyklamenów zakupione w szkółkach niemieckich, duńskich, angielskich, holenderskich i polskich.
Obecnie już mam swoje siewki cyklamenów. Co roku w ogrodzie przybywa cyklamenów.